Negocjujmy umowy !
Zamawiający mają obowiązek rewaloryzować wartość umów. Zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego w postaci zmiany wynagrodzenia wykonawcy na podstawie art. 455 ust. 2 ustawy „Prawo zamówień publicznych.”
Z brzmienia przepisu można wnioskować, iż zamawiający, znając czynniki jakie pływają na poziom kalkulacji cen ofertowych, a także mechanizmy funkcjonowania rynku, w szczególności w ramach kontraktów długoterminowych, powinien formułować klauzule pozwalające na dostosowywanie poziomu wynagrodzenia wykonawcy do zmieniających się okoliczności. W szczególności powinno to dotyczyć kosztów usług lub dostaw służących realizacji świadczenia oraz kosztów osobowych, w taki sposób, aby niwelować, w zakresie w jakim jest to możliwe do przewidzenia, negatywne skutki takich zmian, w szczególności konsekwencje związane z zachwianiem równowagi ekonomicznej stron umowy.
Możliwość zmiany wynagrodzenia wykonawcy zamówienia publicznego na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 4 ustawy PZP wymaga zatem ustalenia, że konieczność modyfikacji kontraktu wywołana jest okolicznościami, których nie można było przewidzieć, pomimo dochowania przez zamawiającego należytej staranności w procesie przygotowania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Od dnia 24 lutego 2022r., kiedy to rozpoczęła się agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, na rynku doszło do gwałtownego wzrostu cen surowców pochodzących z Europy Wschodniej. Zaistniały konflikt bardzo negatywnie wpłynął na polskich przedsiębiorców budowlanych. Surowce oraz materiały niezbędne w budownictwie podrożały nawet dwukrotnie. W Polsce największy wzrost cen można zaobserwować na przykładzie ropy naftowej, miedzi, aluminium, czy rud żelaza, co wiąże się również ze wzrostem cen materiałów m.in. asfaltu, kabli i przewodów elektrycznych, wyrobów stalowych i konstrukcji aluminiowych. Zwiększona cena paliw wpływa także na wzrost kosztów eksploatacji maszyn i sprzętu budowlanego. W lutym tego roku ceny materiałów budowlanych były wyższe średnio o 27 % w porównaniu z poprzednim rokiem. Natomiast cena kosztorysu wzrosła aż o 145 %.
Co więcej, trwająca na Ukrainie wojna skutkuje brakiem płynności dostaw z Ukrainy, Rosji oraz Białorusi. Ograniczenia dotyczą importowanych ze Wschodu Europy kruszyw, cementu oraz wyrobów z drewna, aluminium i stali.
Kolejnym negatywnym skutkiem trwającego konfliktu zbrojnego na Ukrainie jest wydany Dekret o powszechnej mobilizacji. Mężczyznom w wieku poborowym zabroniono wyjazdu z kraju, a tych którzy przebywali poza jego granicami wezwano do powrotu. Jak podejrzewamy w polskim środowisku budowlanym roboty budowlane w dużej mierze zależą od ukraińskich pracowników. Tempo robót polskich firm budowlanych może być znacznie spowolnione przez kłopoty sektora transportowego, który również mierzy się z dotkliwym odpływem kierowców na Ukrainę. Jednocześnie w dalszej perspektywie czasu może mieć to wpływ na dostępność personelu, usług i innych dóbr, wskutek czego wykonanie zobowiązań, wynikających z umów może stać się niemożliwe lub istotnie utrudnione.
Żadna firma – nawet przy zachowaniu największej staranności, nie mogła przewidzieć, iż dojdzie do konfliktu zbrojnego. Na żadnym etapie konstruowania ofert Wykonawca nie był w stanie oszacować niespodziewanego wzrostu cen surowców ze eksportowanych ze Wschodu Europy oraz w poprawny sposób ocenić szanse terminowe na wykonanie zlecenia. Ponadto, w obecnej sytuacji nikt nie jest w stanie przewidzieć, jak ceny surowców oraz materiałów będą oscylowały w kolejnych miesiącach.
W związku z powyższym Wykonawcy zastrzegają sobie nie tylko wydłużenia terminu realizacji Umowy ale również zwiększenia wynagrodzenia umownego. W wyniku obecnej sytuacji złożenie ofert w zakresie zamówień publicznych jest bardzo ryzykowne. Firmy mają problem z oszacowaniem nieprzewidywanych cen surowców i materiałów. W związku z tym, brak rewaloryzacji kontraktów do 12 miesięcy i brak dostępności niezbędnych materiałów stanowi ogromne ryzyko dla Generalnych Wykonawców. Przedsiębiorstwa, będące w trakcie realizacji kontraktów obecnie wykonują prace z o wiele wyższymi cenami materiałów niż w momencie składania oferty, co więcej – z uwagi na liczne migracje ukraińskich pracowników, brakuje rąk do pracy oraz w wyniku zablokowanej płynność dostaw m.in. wyrobów stalowych z Ukrainy, Rosji i Białorusi panuje debet materiałów.
Reasumując, piszcie wnioski o zmiany umów !!!
Poniżej gotowy wstęp do pisma o rewaloryzację
Niniejszy wniosek znajduje swoje uzasadnienie w (i) dalszym (niezależnym od Wykonawcy) wydłużeniu terminu realizacji Umowy oraz obecnymi, negatywnymi zmianami na rynku usług budowlanych, które skutkują niedającym się przewidzieć wzrostom cen usług i materiałów oraz (ii) znaczną (zaakceptowaną przez Zamawiającego) ilością robót dodatkowych.
Przede wszystkim należy wskazać, że obecne, dalsze wydłużenie terminu realizacji Umowy o kolejne [.…] miesięcy (które jest konsekwencją między innymi opóźnień w przygotowaniu projektu budowlanego oraz Programu Funkcjonalno-Użytkowego) zmusiło Wykonawcę do
wstrzymania się z zakupami części materiałów i wyrobów budowlanych, niezbędnych do realizacji Umowy. Tymczasem obecna (znana Zamawiającemu) sytuacja gospodarcza związana z:
– utrzymującym się stanem epidemii COVID-19,
– niezwykle negatywnymi skutkami gospodarczymi, wywołanymi wejściem w życie postanowień tzw. „Nowego Ładu”,
– trwającą już ponad 2 tygodnie sytuacją w Ukrainie, wynikającą z prowadzenia działań wojennych na terytorium tego Państwa,
– wzrostem inflacji,
– niestabilnym kursem USD i EUR,
spowodowała drastyczny wręcz wzrost cen tych materiałów i usług budowlanych, z zamówieniem których Wykonawca musiał się wstrzymać z powodu przestoju w realizacji Umowy – co najlepiej obrazuje (w odniesieniu do poszczególnych pozycji) załączony do niniejszego pisma kosztorys…,
Życzę skutecznych negocjacji oraz odpowiednich rewaloryzacji umów.